Ladki Bahin Yojana: महाराष्ट्र सरकारच्या महत्वाकांक्षी ‘लाडकी बहिण योजना’ सध्या चर्चेत आली आहे. या योजनेचा लाभ घेत असलेल्या कर भरणाऱ्या महिलांना आता वाईट बातमी मिळाली आहे. सरकारकडून स्पष्ट सांगण्यात आलं आहे की, आता अशा अपात्र महिलांचे पैसे थांबवले जाणार आहेत. या निर्णयामुळे लाखो महिलांवर परिणाम होणार आहे.
📌 Ladki Bahin Yojana: काय आहे हा नवा निर्णय?
महिला आणि बालविकास विभागाने केंद्र सरकारच्या मदतीने मोठा निर्णय घेतला आहे. आता लाडकी बहिण योजनेचा डेटा इनकम टॅक्स डिपार्टमेंटकडून (CBDT) मिळणार आहे. या डेटाचा वापर करून, जे ITR फाईल करणाऱ्या महिलांचे कुटुंब आहेत, अशा अर्जदार महिलांना अपात्र ठरवण्यात येणार आहे.
CBDT म्हणजेच Central Board of Direct Taxes ने यासाठी परवानगी दिली आहे. त्यामुळे आता प्राप्तिकर विभागाची माहिती राज्य सरकारच्या हाती येणार आहे. यामुळे लाडकी बहिण योजनेत अपात्र महिलांचा पर्दाफाश होणार आहे.
❌ कोणता दोष समोर आला?
सुरुवातीला सरकारने अट घातली होती की, अर्जदार महिलेचं कुटुंबिक वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपये पेक्षा जास्त नसावं. पण तपासणीत समोर आलं की, अनेक कर भरणाऱ्या महिलांनी देखील या योजनेसाठी अर्ज केला होता. काही महिला सरकारी कर्मचारी होत्या, तर काहींचं उत्पन्न 3 लाख किंवा त्याहून अधिक होतं.
त्यामुळे शासनाने मोठ्या प्रमाणावर तपासणी सुरू केली आहे.
किती अर्ज तपासले जात आहेत?
महिला व बालविकास विभागाकडून एक विशेष तपासणी समिती तयार करण्यात आली आहे. सद्यस्थितीत 2.52 कोटी अर्ज तपासले जात आहेत. यामध्ये जे अर्ज सरकारी नोकरीत असलेल्या कुटुंबातील महिलांचे आहेत, त्यांना अपात्र ठरवण्यात येणार आहे.
याआधी 2 लाख अर्ज तपासण्यात आले होते, आणि त्यामध्ये 2289 सरकारी महिला कर्मचारी लाभ घेत असल्याचं आढळून आलं. त्यांची नावं तत्काळ यादीतून काढण्यात आली होती.
मंत्री आदिती तटकरे यांनी दिलं स्पष्टीकरण
महिला आणि बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी यावर प्रतिक्रिया दिली आहे. त्यांनी सांगितलं की,
“ही एक नियमित प्रक्रिया आहे. लाडकी बहिण योजना थांबवण्याचा सरकारचा कोणताही विचार नाही. चुकीच्या लाभार्थ्यांना योजना देणं थांबवणं गरजेचं आहे. त्यामुळेच आम्ही डेटाची छाननी करत आहोत.”
तटकरे म्हणाल्या की,
“चार महिन्यांपूर्वी आमच्या निदर्शनास आलं की काही सरकारी महिला कर्मचारी योजना घेत आहेत. त्यावेळीच त्यांच्यावर कारवाई सुरू केली गेली होती.”
Ladki Bahin Yojana: लाडकी बहिण योजना – माहिती एकत्रीत
योजनेचं नाव: लाडकी बहिण योजना
राज्य: महाराष्ट्र
लाभार्थ्यांचा वयोगट: 21 ते 65 वर्ष
लाभार्थी महिला: विवाहित, विधवा, घटस्फोटित, परित्यक्त आणि एकल
अटी:
- वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाखांपेक्षा कमी
- सरकारी कर्मचारी नसावेत
- प्राप्तिकर भरणारा सदस्य नसावा
योजनेतून किती निधी वितरित झाला?
मे महिन्यासाठी एकूण ₹3719 कोटी रुपयांचा निधी वितरित करण्यात आला आहे. या महिन्यात सुमारे 2.47 कोटी महिलांना थेट लाभ मिळाला आहे. पण त्यातील किती महिला पात्र आहेत आणि किती अपात्र, यावरच आता छाननी सुरु आहे.
⚠️ सरकारकडून कडक कारवाई
लाडकी बहिण योजनेत फसवणूक करणाऱ्या महिलांवर आता सरकारकडून कडक कारवाई केली जाणार आहे. राज्य सरकारचे उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी देखील चुकीच्या अर्जांबाबत भाष्य केलं आहे.
“या योजनेत काही त्रुटी झाल्या आहेत. अपात्र महिलांनी लाभ घेतला, हे मान्य आहे. त्यामुळे आम्ही आता निकषांच्या आधारावर अर्ज रद्द करत आहोत,” असं त्यांनी स्पष्ट केलं.
📍 अपात्र महिलांची यादी कशी तयार होणार?
- CBDT कडून ITR डेटा मिळणार
- या डेटाच्या आधारे प्राप्तिकर भरणाऱ्या महिलांची यादी तयार होईल
- संबंधित अर्जदारांची नावे वगळली जातील
- जर महिला सरकारी सेवेत असेल तरही तिला अपात्र ठरवण्यात येईल
- पुन्हा पात्र महिलांची यादी बनवली जाईल
🔄 योजनेतील अर्जाची पुन्हा छाननी
महिला व बालविकास विभागाने लाडकी बहिण योजनेत नव्याने पुनरावलोकन प्रक्रिया सुरू केली आहे. अपात्र ठरवलेल्या महिलांना पुढील हप्त्यापासून पैसे मिळणार नाहीत. या प्रक्रियेमुळे अनेक महिलांना धक्का बसणार आहे.
🔍Ladki Bahin Yojana लाडकी बहिण योजनेचे फायदे
- दर महिन्याला 1000 रुपये थेट खात्यात जमा
- गरजू महिलांसाठी आर्थिक आधार
- सामाजिक आणि आर्थिक सशक्तीकरण
- सरकारी यंत्रणेद्वारे थेट लाभ हस्तांतरण (DBT)
- बँक खात्यावर आधारित प्रामाणिक आणि पारदर्शक व्यवहार
🚫 फसवणूक रोखण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर
राज्य सरकारने IT सिस्टीमद्वारे मोठ्या प्रमाणावर स्क्रिनिंग सुरू केलं आहे. यामुळे
- फेक डिटेल्स
- डुप्लिकेट बँक अकाउंट्स
- बनावट आधार कार्ड
- अपात्र महिलांचे खाते
यावर नजर ठेवली जात आहे. डेटा अ‍ॅनालिटिक्स आणि डिजिटल वेरिफिकेशन यामुळे चुकीचे अर्ज अटकावले जात आहेत.
नागरिकांना सूचना
सरकारने सर्व लाभार्थ्यांना सूचित केलं आहे की,
“जर तुमचं उत्पन्न 2.5 लाखांपेक्षा जास्त असेल किंवा तुम्ही प्राप्तिकर भरत असाल, तर योजनेचा लाभ घेण्याचा प्रयत्न करू नका.“
जर असं केल्याचं आढळलं तर तुमच्यावर फसवणुकीचा गुन्हा दाखल केला जाऊ शकतो.
पुढील हप्ता कधी?
जून महिन्याचा हप्ता लवकरच येणार आहे. पण याआधीची छाननी पूर्ण झाली नाही, तर अनेक महिलांना पैसे मिळणार नाहीत.
जून हप्ता मिळवण्यासाठी अर्जाची स्थिती वेळेवर तपासावी.
✅ निष्कर्ष
‘लाडकी बहिण योजना’ ही राज्य सरकारची एक उपयुक्त आणि गरजूंना दिलासा देणारी योजना आहे. पण काही लोकांनी या योजनेचा गैरवापर केल्याने सरकारला कडक पावले उचलावी लागली. आता शासन ITR डाटा व सरकारी माहितीच्या आधारावर अपात्र महिलांची यादी तयार करत आहे.
या निर्णयामुळे लाखो महिलांना फटका बसू शकतो. तरीही, योजनेचा मुख्य उद्देश गरजू महिलांना मदत करणे हाच राहणार आहे.
