Post office scheme: फेब्रुवारी ते जून २०२५ या कालावधीत भारतीय रिझर्व्ह बँकेने एकूण १ टक्क्यांनी रेपो रेट कमी केला. त्यामुळे बँकांनी गृहकर्ज, वाहनकर्ज यासारख्या कर्जावरील व्याजदर कमी केले.
मात्र याचा थेट परिणाम बँकांच्या मुदत ठेवींवर झाला. बँक एफडीवरील व्याजदर घसरले.
पण या सगळ्याच्या उलट, पोस्ट ऑफिसच्या टाइम डिपॉझिट (TD) योजनेवर मात्र अजिबात परिणाम झाला नाही. अजूनही या योजनेत गुंतवणूकदारांना जुनेच ठरलेले व्याजदर मिळत आहेत. त्यामुळे अनेक गुंतवणूकदार पोस्ट ऑफिसकडे वळत आहेत.
Post office scheme: कायमपोस्ट ऑफिस TD योजना म्हणजे काय?
पोस्ट ऑफिस TD ही बँकेतील एफडीसारखीच एक सुरक्षित मुदत ठेव योजना आहे.
मात्र मुख्य फरक म्हणजे इथे सरकारची हमी मिळते.
म्हणजेच बाजारातील चढ-उतार, रेपो रेटमध्ये बदल किंवा बँकांच्या निर्णयाचा या योजनेवर परिणाम होत नाही. ठराविक मुदतीनंतर ठरलेलेच व्याज मिळते.
हे ही वाचा :: PM Kisan 20वा हप्ता: जुलैच्या पहिल्या आठवड्यातच खात्यात येणार? शेतकऱ्यांसाठी मोठी अपडेट!
📊 सध्याचे व्याजदर (जुलै २०२५)
| मुदत | व्याजदर |
|---|---|
| १ वर्ष | ६.९% |
| २ वर्ष | ७.०% |
| ३ वर्ष | ७.१% |
| ५ वर्ष | ७.५% |
हे दर अजूनही कायम आहेत.
Post office scheme: किमान आणि कमाल गुंतवणूक
- किमान रक्कम – ₹१०००
- कमाल रक्कम – कोणतीही मर्यादा नाही
- एकट्याने, दोन किंवा तीन जणांनी मिळून किंवा मुलाच्या नावानेही खाते उघडता येते
उदाहरण: पत्नीच्या नावाने २ लाख रुपये गुंतवल्यास काय मिळेल?
उदाहरणार्थ, दोन वर्षांसाठी ७% दराने ₹२,००,००० गुंतवले, तर –
| गुंतवणूक | मुदत | व्याज | एकूण परतावा |
|---|---|---|---|
| ₹२,००,००० | २ वर्ष | ₹२९,७७६ | ₹२,२९,७७६ |
म्हणजे दोन वर्षांनी सुमारे ₹२,२९,७७६ मिळतील – ठरलेलेच, कोणताही धोका नाही.
Post office scheme: या योजनेचे फायदे
- ठराविक परतावा – सरकारी हमी
- रेपो रेट किंवा बँकेच्या व्याजदरातील बदलांचा परिणाम होत नाही
- वय, महिला किंवा वरिष्ठ नागरिक सर्वांसाठी सारखा दर
- सहज खाते उघडता येते
- ५ वर्षांच्या ठेवीवर करसवलत मिळते
हे ही वाचा :: Free Silai machineYojana 2025: मध्ये महिलांसाठी मोठी संधी! मोफत शिलाई मशीन योजना – घरबसल्या सुरू करा स्वतःचा बिझनेस
पोस्ट ऑफिस TD आणि बँक FD मधला फरक
| मुद्दा | पोस्ट ऑफिस TD | बँक FD |
|---|---|---|
| व्याजदर ठरवणारा | केंद्र सरकार | बँक |
| सरकारी हमी | आहे | बहुतेक वेळा नाही |
| रेपो रेटचा परिणाम | होत नाही | होतो |
| किमान गुंतवणूक | ₹१००० | ₹१००० किंवा ₹५००० |
Post office scheme: खाते कसे उघडावे?
- जवळच्या पोस्ट ऑफिसमध्ये जावे
- अर्ज भरावा
- आधार, पॅन इत्यादी ओळखपत्रे द्यावीत
- किमान रक्कम जमा करावी
- पासबुक मिळते, ज्यामध्ये तपशील दिसतात
मुदत संपल्यानंतर
मुदत संपल्यावर –
- पुन्हा नूतनीकरण करता येते
- पैसे काढून नवीन ठेव करता येते
योजना किती काळासाठी?
- १ वर्ष
- २ वर्ष
- ३ वर्ष
- ५ वर्ष (करसवलतीसह)
बाजारातील चढ-उतारांचा परिणाम नाही
म्युच्युअल फंड, शेअर बाजार किंवा सोन्यात गुंतवणूक करताना दररोज किंमत बदलते.
मात्र पोस्ट ऑफिस TD मध्ये एकदा गुंतवणूक केली की ठरलेलेच व्याज मिळते.
हे ही वाचा :: “Ladki bahin yojana:लाडकी बहिण योजना: आज मिळणार जूनचा हप्ता – 30 जून अपडेट”
Post office scheme: व्याज कसे मिळते?
व्याज दरवर्षी मोजले जाते आणि पुन्हा जमा होते (compounding).
म्हणूनच थोड्या जास्त मुदतीच्या ठेवींवर व्याज वाढून मिळते.
उदा. ₹१,००,००० तीन वर्षांसाठी ठेवले, तर अंदाजे ₹२२,७४८ व्याज मिळते.
Post office scheme: कोणासाठी योग्य?
- ज्यांना ठरलेला परतावा हवा आहे
- ज्यांना सुरक्षित गुंतवणूक हवी आहे
- ज्यांना करसवलत हवी आहे (५ वर्षांच्या ठेवीवर)
- घरातील महिला, ज्येष्ठ नागरिक किंवा विद्यार्थी
खाते दुसऱ्या पोस्ट ऑफिसमध्ये नेऊ शकतो का?
हो, खाते एका पोस्ट ऑफिसमधून दुसऱ्या पोस्ट ऑफिसमध्ये ट्रान्सफर करता येते.
उपयुक्त टीपा
- ५ वर्षांच्या ठेवीवर करसवलत मिळते
- खाते उघडताना नॉमिनी ठरवणे आवश्यक
- जॉइंट खाते कुटुंबासाठी फायदेशीर
- वेळोवेळी पासबुक तपासा
महत्वाची सूचना
ही माहिती केवळ सामान्य माहिती आणि आर्थिक शिक्षणासाठी आहे.
गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घ्या.
व्याजदर बदलू शकतात, त्यामुळे पोस्ट ऑफिसच्या अधिकृत संकेतस्थळावर किंवा जवळच्या पोस्ट ऑफिसमध्ये चौकशी करा.
निष्कर्ष
रेपो रेट कपात झाल्यामुळे बँक FD चा व्याजदर कमी झाला.
पण पोस्ट ऑफिस TD अजूनही सुरक्षित, सरकारी हमीसह, ठरलेला परतावा देणारी योजना म्हणून लोकप्रिय आहे.
म्हणूनच २०२५ मध्ये अनेक लोक पुन्हा पोस्ट ऑफिस TD कडे वळत आहेत.
